باواریا یا بایرن (به آلمانی: Bayern) بزرگ‌ترین و جنوبی‌ترین ایالت در میان ایالات شانزده‌گانهٔ کشور آلمان است. پایتخت آن شهر مونیخ (با ۱٫۲ میلیون نفر سکنه)، جمعیت آن حدود ۱۲٫۵ میلیون نفر و مساحتش ۷۰٬۵۴۸ کیلومتر مربع است. این ایالت از جنوب همسایهٔ اتریش است و از شرق با جمهوری چک مرز مشترک دارد.

تاریخ

با سقوط امپراتوری مقدس روم در آلمان، بایرن توانست در سال ۱۸۰۶ بر طبق قرارداد صلح پرسن، یک پادشاهی مستقل تشکیل دهد. به این ترتیب ماکسیمیلیان یوزف که امیر انتخاب‌گر بایرن بود، صاحب اورنگ و افسر پادشاهی شد و پادشاهی در دودمان ویتلسباخ موروثی شد.

در سال ۱۸۷۰ این کشور با سایر امارت‌های آلمانی، امپراتوری نوپای آلمان را تاًسیس کرد. پس از پایان جنگ جهانی دوم، این ایالت تحت اشغال نیروهای آمریکایی قرار داشت و قانون اساسی جدید این ایالت در اول دسامبر ۱۹۴۶ به تصویب رسید و تا هنگام بازیکپارچگی آلمان، بایرن بخشی از آلمان غربی (جمهوری فدرال آلمان) به‌شمار می‌رفت.

بایرنی ها در ناحیه شمال آلپ ظاهر شدند، که قبلا سلت ها ساکن در آن ساکن بودند که قبلا بخشی از استان های رومی ریتیا و نریکوم بود. بایرنی ها به زبان آلمانی قدیم صحبت می کنند. این مردمان از اقوام باقی مانده رومی ها ، سلبی ،مارکومان،سیرانی ها،گوت ها و…هستند.
بایرن به معنی مردان بایا (که ممکن است بوهمیا، میهن بویی سلتیک و بعد از مارکومانی را نشان دهد.)

هویت بایرن

بایرنی ها عموما معتقد هستند که هویتی جدا دارند و ابتدا خود را بایرنی و سپس ژرمن می دانند.این احساس در میان بویورها از وقتی شروع شد پادشاهی بایرن به امپراطوری آلمان تحت سلطه پروتستان ها پیوست،در حالی که ناسیونالیست های بایرن می خواستند بایرن به عنوان یک کشور مستقل کاتولیک حفظ شود.امروزه اکثریت بویورها به عنوان بخشی از اقلیت حزب بایرن بر این باورند که بایرن بخشی از آلمان است.

پرچم

پرچم بایرن در میان دولت های آلمان منحصر به فرد است ، این ایالت دارای دو پرچم رسمی از وضعیت برابر است، یکی با نوار سفید و آبی و دیگری با لوزی سفید و آبی است که ممکن است هرکدام توسط غیر نظامیان و ادارات دولتی مورد استفاده قرار گیرد.نسخه های غیر رسمی پرچم، به خصوص سبک لوسینگ با کت و شلوار، گاهی توسط غیر نظامیان استفاده می شود.
مدل کت و شلوار مدرن بایرن در سال ۱۹۴۶ طبق سنت های هرالدیک بوسیله ادوارد اگ طراحی شد.
شیر طلایی: در دكستر، سبل، ليورمانپتان يا گول هاي مسلح و تكان دهنده، این نشان دهنده منطقه اداری بالا پالتا است.

سیاست

حزب سوسیال-مسیحی آلمان (CSU) قوی‌ترین حزب در این منطقه است و از سال ۱۹۶۶ در این ایالت حکومت می‌کند. البته این حزب منحصر به بایرن است و در هنگام انتخابات پارلمانی در ائتلافی مشترک با حزب دمکرات-مسیحی آلمان (CDU) قرار می‌گیرد و تحت عنوان اتحاد مسیحی، فهرست واحدی را ارائه می‌دهند. اتحاد مسیحی هم‌اکنون به همراه حزب سوسیال دمکرات، دولت ائتلافی را در این کشور تشکیل داده‌است. ادموند اشتویبر از سال ۱۹۹۳ رهبری CSU و ریاست این ایالت را به عهده داشت. پس از او در سال ۲۰۰۸ هورشت زیهوفر، هم‌حزبی وی، به این مقام دست پیدا کرد.

بایرن دارای سیستم چند حزبی است که تحت سلطه ی اتحادیه ی اجتماعی محافظه کار (CSU) قرار دارد که از سال ۱۹۴۵ همه انتخابات ها را پیروز شده است.و در مونیخ حزب سوسیال دموکرات های مرکز (SPD) غالب هستند،تا کنون ویلهلم هوگرن تنها کاندید SPD بوده اما هنوز به عنوان وزیر امور خارجه انتخاب نشده است.جانشینان قابل توجه در این زمینه عبارتند از: فرانتس جوزف اشتراوس، وزیر فدرال چند جانبه یکی از نمایندگان اصلی محافظه کاران غربی در دوران کارولینای شمالی و ادموند استیبر که هر دو با پیشنهادات خود برای مجلس نمایندگان شکست خوردند.
سبز گرایان(گرین) و راست گرایان میانه رو از سال 1986 و 2008 به ترتیب در مجلس نمایندگان حضور داشتند.
آخرین انتخابات ایالتی در ۱۴ اکتبر ۲۰۱۸ برگزار شد در این انتخابات CSU اکثریت رای خود را در پارلمان دولت به علت موضع حزب به عنوان بخشی از دولت فدرال از دست داد. به دست آوردن ۳۷/۲٪ آرا دومین نتیجه بد انتخاباتی در تاریخشان بود. سبزها که در نظر سنجی انتخابات پیروز شده بودند، حزب سوسیال دموکرات را به عنوان دومین نیروی اصلی در لندتاگ با 17.5 درصد از رای گیری جایگزین کرده است.
قانون اساسی بایرن در ایالت آزاد بایرن در تاریخ 8 دسامبر 1946 به تصویب رسید. قانون اساسی بایرن پس از جنگ جهانی دوم، بنیاد دولت بایرن بود.
بایرن دارای یک لندتگ یک نفره (انگلیسی: پارلمان ایالت) است که توسط رأی عمومی انتخاب می شود. تا دسامبر 1999 مجلس سنا نیز وجود داشت که اعضای آن به وسیله گروه های اجتماعی و اقتصادی در بایرن انتخاب می شدند، اما پس از همه پرسی در سال 1998، این نهاد لغو شد.
دولت ایالتی بایرن شامل وزیر پیشنهادی بایرن، 11 وزیر و 6 دبیر دولت است. وزیر پیشین به مدت پنج سال توسط پارلمان ایالتی انتخاب شده و رئیس دولت است. با تصویب پارلمان ایالت اعضای دولت ایالتی انتخاب می شوند.
دولت ایالتی تشکیل شده است از:
وزارت ساختمان و حمل و نقل
وزارت آموزش و پرورش ، فرهنگ و علم و هنر
وزارت مالی، برای توسعه روستایی و سرزمین مادری
وزارت امور اقتصادی و دارایی، انرژی و فناوری
وزارت محیط زیست و حمایت از مصرف کنندگان
وزارت کار و امور اجتماعی، خانواده و ادغام
وزارت دادگستری
وزارت بهداشت عمومی و خدمات درمانی

درسال 1995 بایرن دموکراسی مستقیم را در سطح محلی در یک رفراندوم معرفی کرد. بایرن پیشرفته ترین مقررات دموکراسی مستقیم در آلمان را داراست. این امر باعث شده تا شهروندان روحانی در امور اجتماعی و شهرداری شرکت کنند.

جغرافیا

بایرن دارای مرزهای بین المللی با اتریش (سالزبورگ، تیلور، اوپرت و ورارلبرگ) و جمهوری چک (کارلووی ویر، پلزن و جنوب مناطق بوهمیک) و همچنین با سوئیس (در سراسر دریاچه کنستانس به کانتون سنت گالن)
از آنجا که همه این کشورها بخشی از منطقه شنگ هستند، مرز کاملا باز است. ایالت های همسایه در آلمان، بادن-وورتمبرگ، هسن، تورینگن، و ساکسونی هستند.این ایالت دارای دو رودخانه بزرگ است: دانوب (داناو) و ماین.
کوه های آلپ بایرن تشکیل دهنده مرز اتریش است، بلند ترین قله کوه های آلمان تسوگاشپیتسه در آن قرار دارد.
جنگل بایرن و جنگل بوهمی اکثریت قریب به اتفاق جمهوری چک و بوهمیا را تشکیل می دهند.
مرکز جغرافیایی اتحادیه اروپا در گوشه شمال غربی بایرن قرار گرفته است.

بزرگ ترین شهر و پایتخت این ایالت شهر مونیخ است.سایر شهرهای مهم: نورنبرگ،اوگسبورگ،رگنسبورگ، وورز،برگ،فورت و ارلانگن

تقسیمات اداری
بایرن به ۷ منطقه اداری تقسیم می شود:بایرن قدیمی

پالتز بالا ، بایرن بالا، بایرن پایین

فرانکونیا:

فرانکونای بالا ، فرانکونیا میانه، فرانکونیا پایین

سوابیا

مناطق
سومین لایه جمعی در بایرن مناطق هستند. این مناطق داری شرکت های خودگردان هستند و برای خود پارلمان دارند این در حالی است که سایر شهرهای بزرگ آلمان دارای بخش هایی با قسمت های اداری هستند اما شرکت های خودگردان ندارند‌.

شهرستان ها
دومین بخش جمعی شامل ۷۱ منطقه روستایی می شود که قابل مقایسه با شهرستان هستند.آنها مسئولیت های اداری مشابه 25 شهر مستقل دارند.

شهرداری ها

بایرن دارای ۲۰۵۶ شهرداری می باشد.

اقتصاد

بایرن در گذشته به کشاورزی و دامداری شناخته می‌شد، اما از جنگ جهانی دوم تاکنون این ایالت به یک مرکز مدرن صنعتی در اروپا تبدیل شده‌است. اگرچه هنوز هم بایرن مهم‌ترین تهیه‌کنندهٔ غذای کشور است، اما تنها یک درصد از نیروی کار در بخش کشاورزی اشتغال دارند.

بایرن تا به حال یکی از بزرگترین مناطق اقتصادی در آلمان و حتی اروپا بوده است. تولید ناخالص داخلی آن در سال 2007 بیش از 434 میلیارد یورو بود (600 میلیارد دلار). همین مسئله باعث شده تا بایرن به تنهایی یکی از اقتصاد های بزرگ در اروپا بشود و فقط ۲۰ کشور هستند که تولید ناخالصی بالاتری دارند. برخی از شرکت های بزرگ با دفتر مرکزی در بایرن قرار دارند از جمله: بی ام و (BMW) ،زیمنس،پوما،آدیداس،آئودی و…
بایرن دارای سرانه تولید ناخالص داخلی بیش است ۴۸۰۰۰دلار آمریکاست. به عبارتی کشور هفتم یا هشتم در جهان است.
بایرن دارای روابط اقتصادی قوی با اتریش، جمهوری چک، سوئیس و ایتالیای شمالی است.

امروزه مهم‌ترین صنایع بایرن عبارت‌اند از: خودروسازی ب‌ام‌و و آئودی، لوازم الکتریکی و الکترونیکی زیمنس. صنایع انتشاراتی و بیمه و گردشگری.

علم

در بایرن ۹ دانشگاه ایالتی و تعدادی از مهم‌ترین مراکز علمی اروپا قرار دارد؛ از جمله مرکز تحقیقاتی فیزیک پلاسمای مؤسسهٔ ماکس پلانک.

فرهنگ

بایرن صاحب بیش از ۱۱۰۰ موزه و کلکسیون هنری است که سالانه بیش از ۲۰ میلیون نفر بازدیدکننده دارند. جشنوارهٔ ریشارد واگنر هر سال تابستان برگزار می‌شود. جشنِ اکتبر (به آلمانی: Oktoberfest)، که هرساله در مونیخ، به مناسبت ازدواج پادشاه بایرن در سال ۱۸۱۰ برگزار می‌شود، یکی از بزرگترین کارناوال‌های همگانی در سراسر دنیاست که با نوشیدن آبجوی معروف بایرن همراه است. برعکسِ سایر ایالت‌هایِ آلمان، کاتولیک‌ها در این ایالت با ۵۸٫۵۰٪ جمعیت در اکثریت هستند.

فرهنگ غالب بایرن قدیم از فرهنگ و سنت مذهب کاتولیک سرچشمه می گیرد به طوری که هم چنان ۵۰/۵ درصد مذهب مردم این شهر کاتولیک است، ۱۸/۸ درصد پروتستان، ۴٪ مسلمان و ۲۶/۷درصد سایر مذاهب هستند.
بایرنی ها عموما به سنت هایشان خیلی افتخار می کنند. لباس های سنتی که به طور کلی به عنوان تراچ شناخته می شوند و در موارد خاص مورد استفاده قرار می گیرند. موسیقی سنتی به نام قرن ها نیز در این شهر مورد توجه قرار می گیرد.
مردم بایرن در کشور خود و یا حتی در خارج از آن سنت های خود را زنده نگه می دارند. آن ها جشنواره ها و مراسم رقص هایی را به این منظور برپا می کنند.

ساختمان های تاریخی
قلعه یوهانیسبورگ،کلیسای جامع در بامبرگ،معبد والهالا و…

ورزش

فوتبال، تنیس، دوچرخه‌سواری، کوهنوردی و اسکیت محبوب‌ترین ورزش‌ها در این ایالت هستند. بیش از ۴ میلیون نفر در باشگاه‌های ورزشی عضویت دارند.

مونیخ، مرکز باواریا، میزبان المپیک ۱۹۷۲ بوده‌است و به پایتخت فوتبال آلمان معروف است. این ایالت در حال حاضر سه تیم در بوندس‌لیگا (اف‌سی آگسبورگ، اف‌سی نورنبرگ و بایرن مونیخ) و دو تیم در لیگ دسته‌دو بوندس‌لیگا (مونیخ ۱۸۶۰ و اف‌سی انگلواشتات) دارد. شهرآورد تیم بایرن مونیخ با رقیب‌های همشهری خود، باوجود اینکه توان رقابتیِ دیگر تیم‌ها با بایرن زیاد نیست، همواره رقابتی دلچسب و دیدنی بوده‌است.

غذا ها و نوشیدنی ها

علاوه بر غذاهای شناخته شده خود، بویورها همچنین موارد زیادی از غذا و نوشیدنی را که در سایر نقاط آلمان غیرمعمول هستند مصرف می کنند مانند سوسیس سفید.
در جشنواره های محلی و در بسیاری از باغ های آبجو، آبجو به طور سنتی و به لیتر مصرف می شود. در این ایالت سنتی وجود دارد به نام قانون خلوص آبجو،طبق این قانون فقط سه ماده برای ساخت آبجو مجاز بود:آب، جو و هویج.

بایرن همچنین به منطقه شراب فرانکوشیایی که در امتداد رودخانه اصلی در فرانکویا واقع شده است معروف است.
تولید شراب بخشی جدایی ناپذیر از فرهنگ منطقه ای است و بسیاری از روستاها و شهرها در طول سال جشنواره های شراب خود را (Weinfeste) برپا می کنند.

زبان و گویش
عمدتا سه گویش آلمانی در بایرن صحبت می شود: اتریش-باواریا در بایرن قدیم (بایرن بالا،بایرن پایین و فالتز بالا، آلمانی سوابایی در قسمت سوابایی بایرن.

قوم نگاری
فعالیت های اجتماعی -مردمی زیادی در بایرن دیده می شود که از آن جمله می توان به جشن اکتبر،بزرگترین جشنواره آب جو دنیا که هر ساله پذیرای ۶میلیون گردشگر از سراسر دنیا است و باغ های انگور مشهور اشاره کرد.

شهرها